Adaçayının Sağlığa Faydaları ve Kullanım Alanları

Adaçayı, dünya çapında çeşitli mutfaklarda kullanılan  temel bir bitkidir.

Adaçayının diğer isimleri arasında bahçe adaçayı ve Salvia officinalis bulunur. Kekik, biberiye, fesleğen ve kekik gibi bitkilerin yanı sıra nane ailesine aittir (1).

Adaçayı güçlü bir aromaya ve dünyevi bir tada sahiptir, bu nedenle genellikle küçük miktarlarda kullanılır. Buna rağmen, çeşitli önemli besinler ve bileşiklerle doludur.

Adaçayı, ruhsal adaçayı yakma veya bulaştırmada doğal bir temizlik maddesi, böcek ilacı ve ritüel nesne olarak da kullanılır.

Bu yeşil bitki taze, kurutulmuş veya yağ formunda mevcuttur ve sağlığa sayısız faydası vardır.

Adaçayı, sağlıklı bir vitamin ve mineral dozu içerir.

Bir çay kaşığı (0,7 gram) öğütülmüş adaçayı (2):

Kalori: 2

Protein: 0.1 gram

Karbonhidrat: 0.4 gram

Yağ: 0.1 gram

K Vitamini: Referans günlük alımın (RDI) %10'u

Demir: RDI'nin %1.1'i

B6 Vitamini: RDI'nin %1,1'i

Kalsiyum: RDI'nin %1'i

Manganez: RDI'nin %1'i

Gördüğünüz gibi, az miktarda adaçayı günlük K vitamini ihtiyacınızın %10'unu karşılar (2).

Adaçayı ayrıca az miktarda magnezyum, çinko, bakır ve A, C ve E vitaminleri içerir.

Dahası, bu aromatik baharat kafeik asit, klorojenik asit, rosmarinik asit, ellagik asit ve rutin içerir- bunların hepsi sağlık üzerindeki yararlı etkilerinde rol oynar (3).

Küçük miktarlarda tüketildiği için adaçayı sadece çok az miktarda karbonhidrat, kalori, protein ve lif sağlar.

Adaçayı, kalorisi düşük olmasına rağmen besinler açısından zengindir- özellikle K vitamini- Bir çay kaşığı (0,7 gram) günlük K vitamini ihtiyacınızın %10'unu karşılar.

 

Antioksidanlar, vücudunuzun savunmasını güçlendirmeye yardımcı olan ve kronik hastalıklarla bağlantılı potansiyel olarak zararlı serbest radikalleri nötralize eden moleküllerdir (4).

Adaçayı, vücudunuzda antioksidan görevi gören bitki bazlı kimyasal bileşikler olan 160'ın üzerinde farklı polifenol içerir (5).

Klorojenik asit, kafeik asit, rosmarinik asit, ellagik asit ve rutin- tümü adaçayında bulunur - daha düşük kanser riski ve gelişmiş beyin fonksiyonu ve hafıza gibi etkileyici sağlık yararları ile bağlantılıdır (1, 3).

Bir çalışma da günde iki kez 1 fincan (240 ml) adaçayı çayı içmenin antioksidan savunmasını önemli ölçüde artırdığını buldu. Ayrıca hem toplam kolesterolü hem de "kötü” LDL kolesterolü düşürürken "iyi” HDL kolesterolü yükseltti (6).

Adaçayı, gelişmiş beyin fonksiyonu ve daha düşük kanser riski dahil olmak üzere çeşitli sağlık yararlarıyla bağlantılı antioksidanlarla yüklüdür.

 

Adaçayı, diş plağını destekleyen mikropları nötralize edebilen antimikrobiyal etkilere sahiptir.

Bir çalışmada, adaçayı bazlı bir gargaranın diş çürüklerine neden olmasıyla bilinen  Streptococcus mutans  bakterisini etkili bir şekilde öldürdüğü gösterildi (7, 8).

Bir test tüpü çalışmasında, adaçayı bazlı bir uçucu yağın, çürüklere de neden olabilen bir mantar olan Candida albicans'ın yayılmasını öldürdüğü ve durdurduğu gösterildi (9, 10).

Bir inceleme, adaçayının boğaz enfeksiyonlarını, diş apselerini, enfekte diş etlerini ve ağız ülserlerini tedavi edebileceğini belirtti. Bununla birlikte, kapsamlı önerilerde bulunmak için daha fazla insan araştırmasına ihtiyaç vardır (11).

Adaçayı, diş plağının büyümesini teşvik eden mikropları öldürebilecek antimikrobiyal özelliklere sahiptir.

 

Menopoz sırasında vücudunuz östrojen hormonunda doğal bir düşüş yaşar. Bu, çok çeşitli hoş olmayan semptomlara neden olabilir.

Semptomlar sıcak basması, aşırı terleme, vajinal kuruluk ve sinirliliği içerir.

Ortak adaçayı geleneksel olarak menopoz semptomlarını azaltmak için kullanıldı (12).

Adaçayının içindeki bileşiklerin östrojen benzeri özelliklere sahip olduğuna ve bunların beyninizdeki belirli reseptörlere bağlanarak hafızayı iyileştirmeye ve sıcak basmaları ve aşırı terlemeyi tedavi etmeye yardımcı olduğuna inanılıyor (13).

Bir çalışmada, bir adaçayı takviyesinin günlük kullanımı, sekiz hafta boyunca sıcak basmaların sayısını ve yoğunluğunu önemli ölçüde azalttı (14).

Adaçayı, sıcak basması ve sinirlilik gibi menopoz semptomlarının yoğunluğunu ve sıklığını azaltmaya yardımcı olabilir.

 

Adaçayının yaprakları geleneksel olarak şeker hastalığına karşı bir çare olarak kullanılmıştır.

İnsan ve hayvan araştırmaları, kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Bir çalışmada, adaçayı özü, spesifik bir reseptörü aktive ederek tip 1 diyabetli sıçanlarda kan şekeri düzeylerini düşürdü. Bu reseptör aktive edildiğinde, bu da geliştirir kan, açık serbest yağ asitleri yardımcı olabilir insülin duyarlılığını (15, 16).

Tip 2 diyabetli farelerde yapılan bir başka çalışma, adaçayının aynı hastalığa sahip kişilerde kan şekerini yönetmek için reçete edilen bir ilaç olan metformin gibi davrandığını buldu (17).

İnsanlarda, adaçayı yaprağı ekstraktının kan şekerini düşürdüğü ve insülin duyarlılığını iyileştirdiği ve bir başka anti-diyabet ilacı olan rosiglitazon ile benzer bir etki gösterdiği gösterilmiştir (18).

Bununla birlikte, adaçayı diyabet tedavisi olarak önermek için hala yeterli kanıt yoktur. Daha fazla insan araştırmasına ihtiyaç var.

Adaçayı, insülin duyarlılığını artırarak kan şekeri seviyelerini düşürebilirken, daha fazla insan araştırmasına ihtiyaç vardır.

 

Adaçayı, beyninizi ve hafızanızı çeşitli şekillerde desteklemeye yardımcı olabilir.

Birincisi, beyninizin savunma sistemini tamponladığı gösterilen antioksidanlar olarak hareket edebilen bileşiklerle yüklüdür (19, 20).

Ayrıca hafızada rolü olan kimyasal haberci asetilkolinin (ACH) parçalanmasını da durdurduğu görülüyor. ACH seviyeleri Alzheimer hastalığında düşüyor gibi görünmektedir (21, 22).

Bir çalışmada, hafif ila orta derecede Alzheimer hastalığı olan 39 katılımcı, dört ay boyunca günde 60 damla (2 ml) adaçayı özü takviyesi veya bir plasebo tüketmiştir.

Adaçayı özü alanlar, hafıza, problem çözme, akıl yürütme ve diğer bilişsel yetenekleri ölçen testlerde daha iyi performans gösterdi (21).

Sağlıklı yetişkinlerde, adaçayının düşük dozlarda hafızayı iyileştirdiği gösterilmiştir. Daha yüksek dozlar ayrıca ruh halini ve uyanıklığı, sakinliği ve hoşnutluğu artırdı (23).

Hem genç ve yaşlı yetişkinlerde, adaçayı bellek ve geliştirmek için görünür beyin fonksiyonlarını (24, 25).

 

Araştırmalar, adaçayının hafızayı, beyin fonksiyonlarını ve Alzheimer hastalığının semptomlarını iyileştirebileceğini gösteriyor.

 

ABD'de her dakika birden fazla kişi kalp hastalığından ölüyor (26).

Yüksek "kötü” LDL kolesterol, üç Amerikalıdan birini etkileyen önemli bir kalp hastalığı risk faktörüdür (27).

Adaçayı, atardamarlarınızda birikebilen ve potansiyel olarak hasara neden olabilen "kötü" LDL kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir.

Bir çalışmada, günde iki kez adaçayı çayı tüketmek "kötü” LDL kolesterolü ve toplam kan kolesterolünü düşürürken, "iyi” HDL kolesterolü sadece iki hafta sonra yükseltti (6).

Diğer bazı insan çalışmaları, adaçayı özü ile benzer bir etki göstermektedir (28, 29, 30).

Adaçayı ve adaçayı ürünlerinin alımının "kötü" LDL kolesterol seviyelerini düşürdüğü ve "iyi" HDL kolesterol seviyelerini yükselttiği gösterilmiştir.

 

Kanser, hücrelerin anormal şekilde büyüdüğü önde gelen bir ölüm nedenidir.

İlginç bir şekilde, hayvan ve tüp çalışmaları, adaçayı ağız, kolon, karaciğer, serviks, meme, deri ve böbrek kanserleri de dahil olmak üzere belirli kanser türleriyle savaşabileceğini göstermektedir (31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40).

Bu çalışmalarda adaçayı özleri sadece kanser hücrelerinin büyümesini baskılamakla kalmaz, aynı zamanda hücre ölümünü de uyarır.

Bu araştırma cesaret verici olsa da adaçayı insanlarda kanserle mücadelede etkili olup olmadığını belirlemek için insan çalışmalarına ihtiyaç vardır.

 

Test tüpü ve hayvan araştırmaları, insan araştırmasına ihtiyaç duyulmasına rağmen, adaçayının belirli kanser hücreleriyle savaşabileceğini öne sürüyor.

 

Adaçayı ve bileşikleri diğer birçok sağlık yararı ile bağlantılıdır.

Ancak, bu faydalar kapsamlı bir şekilde araştırılmamıştır.

İshali hafifletebilir: Taze adaçayı, ishal için geleneksel bir çaredir. Test tüpü ve hayvan çalışmaları, bağırsaklarınızı gevşeterek ishali hafifletebilecek bileşikler içerdiğini buldu (41,42).

Kemik sağlığını destekleyebilir: Adaçayının bol miktarda sunduğu K vitamini kemik sağlığında rol oynar. Bu vitamindeki bir eksiklik, kemik incelmesi ve kırıklarla bağlantılıdır (2,43).

Cilt yaşlanmasıyla mücadele edebilir: Birkaç test tüpü çalışması, adaçayı bileşiklerinin kırışıklıklar gibi yaşlanma belirtileriyle savaşmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir (44,45).

Adaçayı, ishalin giderilmesi, kemik sağlığının desteklenmesi ve cilt yaşlanmasıyla mücadele gibi diğer potansiyel sağlık yararlarıyla ilişkilendirilmiştir.

 

Adaçayı çeşitli şekillerde gelir ve çeşitli şekillerde kullanılabilir.

Taze adaçayı yaprakları güçlü bir aromatik tada sahiptir ve en iyi şekilde yemeklerde idareli olarak kullanılır.

İşte diyetinize taze adaçayı eklemenin bazı yolları:

Çorbaların üzerine garnitür olarak serpin.

Kızartma kaplarında bir doldurma içine karıştırın.

Adaçayı yağı yapmak için doğranmış yaprakları tereyağı ile birleştirin.

Doğranmış yaprakları domates sosuna ekleyin.

Bir omlet içinde yumurta ile servis yapın.

Kurutulmuş adaçayı genellikle aşçılar tarafından tercih edilir ve öğütülür, ovulur veya bütün yapraklar halinde gelir.

İşte kurutulmuş adaçayı kullanmanın bazı yolları:

Etler için bir ovma olarak.

Kavrulmuş sebzeler için baharat olarak.

Daha dünyevi bir tat için patates püresi veya kabak ile birleştirilir.

 

Adaçayı inanılmaz derecede çok yönlüdür ve çorbalara, yahnilere ve fırınlanmış yemeklere eklenmesi kolaydır. Taze, kurutulmuş veya öğütülmüş olarak bulunur.

 

Yan Etkileri Var mı?

Adaçayı, bildirilen hiçbir yan etkisi olmadan güvenli kabul edilir (46). Bununla birlikte, bazı insanlar ortak adaçayı içinde bulunan bir bileşik olan thujone hakkında endişe duymaktadır. Hayvan araştırmaları, yüksek dozda thujone'un beyin için toksik olabileceğini bulmuştur (47).

Bununla birlikte, thujone'un insanlar için toksik olduğuna dair iyi bir kanıt yoktur (48).

Dahası, gıdalar yoluyla toksik miktarlarda thujone tüketmek neredeyse imkansızdır. Bununla birlikte, çok fazla adaçayı çayı içmek veya her durumda kaçınılması gereken adaçayı esansiyel yağlarını yutmak toksik etkilere sahip olabilir.

Güvende olmak için adaçayı tüketimini günde 3-6 fincanla sınırlayın (47).

ÖZET

Adaçayı yemek güvenlidir ve bildirilen hiçbir yan etkisi yoktur, ancak adaçayı esansiyel yağları veya çok fazla adaçayı çayı tüketmek olumsuz etkilerle bağlantılı olabilir.

 

 

 

 

 

Kaynaklar:

 

1. Ghorbani A, Esmaeilizadeh M. Pharmacological properties of Salvia officinalis and its components. J Tradit Complement Med. 2017 Jan 13;7(4):433-440. doi: 10.1016/j.jtcme.2016.12.014. PMID: 29034191; PMCID: PMC5634728.

2. https://fdc.nal.usda.gov/ndb/

3. Alagawany M, Abd El-Hack ME, Farag MR, Gopi M, Karthik K, Malik YS, Dhama K. Rosmarinic acid: modes of action, medicinal values and health benefits. Anim Health Res Rev. 2017 Dec;18(2):167-176. doi: 10.1017/S1466252317000081. Epub 2017 Nov 7. PMID: 29110743.

4. Khansari N, Shakiba Y, Mahmoudi M. Chronic inflammation and oxidative stress as a major cause of age-related diseases and cancer. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov. 2009 Jan;3(1):73-80. doi: 10.2174/187221309787158371. PMID: 19149749.

5. Lu Y, Foo LY. Polyphenolics of Salvia--a review. Phytochemistry. 2002 Jan;59(2):117-40. doi: 10.1016/s0031-9422(01)00415-0. PMID: 11809447.

6. Sá CM, Ramos AA, Azevedo MF, Lima CF, Fernandes-Ferreira M, Pereira-Wilson C. Sage tea drinking improves lipid profile and antioxidant defences in humans. Int J Mol Sci. 2009 Sep 9;10(9):3937-50. doi: 10.3390/ijms10093937. PMID: 19865527; PMCID: PMC2769154.

7. Beheshti-Rouy M, Azarsina M, Rezaie-Soufi L, Alikhani MY, Roshanaie G, Komaki S. The antibacterial effect of sage extract (Salvia officinalis) mouthwash against Streptococcus mutans in dental plaque: a randomized clinical trial. Iran J Microbiol. 2015 Jun;7(3):173-7. PMID: 26668706; PMCID: PMC4676988.

8. Nicolas GG, Lavoie MC. Streptococcus mutans et les streptocoques buccaux dans la plaque dentaire [Streptococcus mutans and oral streptococci in dental plaque]. Can J Microbiol. 2011 Jan;57(1):1-20. French. doi: 10.1139/w10-095. PMID: 21217792.

9. Sookto T, Srithavaj T, Thaweboon S, Thaweboon B, Shrestha B. In vitro effects of Salvia officinalis L. essential oil on Candida albicans. Asian Pac J Trop Biomed. 2013 May;3(5):376-80. doi: 10.1016/S2221-1691(13)60080-5. PMID: 23646301; PMCID: PMC3642447.

10.  Metwalli KH, Khan SA, Krom BP, Jabra-Rizk MA. Streptococcus mutans, Candida albicans, and the human mouth: a sticky situation. PLoS Pathog. 2013;9(10):e1003616. doi: 10.1371/journal.ppat.1003616. Epub 2013 Oct 17. PMID: 24146611; PMCID: PMC3798555.

11.  Narayanan N, Thangavelu L. Salvia officinalis in dentistry. Dent Hypotheses 2015;6:27-30

12.  Rahte S, Evans R, Eugster PJ, Marcourt L, Wolfender JL, Kortenkamp A, Tasdemir D. Salvia officinalis for hot flushes: towards determination of mechanism of activity and active principles. Planta Med. 2013 Jun;79(9):753-60. doi: 10.1055/s-0032-1328552. Epub 2013 May 13. PMID: 23670626.

13.  Kargozar R, Azizi H, Salari R. A review of effective herbal medicines in controlling menopausal symptoms. Electron Physician. 2017 Nov 25;9(11):5826-5833. doi: 10.19082/5826. PMID: 29403626; PMCID: PMC5783135.

14.  Bommer S, Klein P, Suter A. First time proof of sage's tolerability and efficacy in menopausal women with hot flushes. Adv Ther. 2011 Jun;28(6):490-500. doi: 10.1007/s12325-011-0027-z. Epub 2011 May 16. PMID: 21630133.

15.  Christensen KB, Jørgensen M, Kotowska D, Petersen RK, Kristiansen K, Christensen LP. Activation of the nuclear receptor PPARγ by metabolites isolated from sage (Salvia officinalis L.). J Ethnopharmacol. 2010 Oct 28;132(1):127-33. doi: 10.1016/j.jep.2010.07.054. Epub 2010 Aug 7. PMID: 20696231.

16.  Abbas A, Blandon J, Rude J, Elfar A, Mukherjee D. PPAR- γ agonist in treatment of diabetes: cardiovascular safety considerations. Cardiovasc Hematol Agents Med Chem. 2012 Jun;10(2):124-34. doi: 10.2174/187152512800388948. PMID: 22471957.

17.  Lima CF, Azevedo MF, Araujo R, Fernandes-Ferreira M, Pereira-Wilson C. Metformin-like effect of Salvia officinalis (common sage): is it useful in diabetes prevention? Br J Nutr. 2006 Aug;96(2):326-33. doi: 10.1079/bjn20061832. PMID: 16923227.

18.  Ben Khedher MR, Hammami M, Arch JRS, Hislop DC, Eze D, Wargent ET, Kępczyńska MA, Zaibi MS. Preventive effects of Salvia officinalis leaf extract on insulin resistance and inflammation in a model of high fat diet-induced obesity in mice that responds to rosiglitazone. PeerJ. 2018 Jan 9;6:e4166. doi: 10.7717/peerj.4166. PMID: 29333341; PMCID: PMC5765810.

19.  Szwajgier D, Borowiec K, Pustelniak K. The Neuroprotective Effects of Phenolic Acids: Molecular Mechanism of Action. Nutrients. 2017 May 10;9(5):477. doi: 10.3390/nu9050477. PMID: 28489058; PMCID: PMC5452207.

20.  Omar SH, Scott CJ, Hamlin AS, Obied HK. The protective role of plant biophenols in mechanisms of Alzheimer's disease. J Nutr Biochem. 2017 Sep;47:1-20. doi: 10.1016/j.jnutbio.2017.02.016. Epub 2017 Mar 3. PMID: 28301805.

21.  Akhondzadeh S, Noroozian M, Mohammadi M, Ohadinia S, Jamshidi AH, Khani M. Salvia officinalis extract in the treatment of patients with mild to moderate Alzheimer's disease: a double blind, randomized and placebo-controlled trial. J Clin Pharm Ther. 2003 Feb;28(1):53-9. doi: 10.1046/j.1365-2710.2003.00463.x. PMID: 12605619.

22.  Perry NS, Bollen C, Perry EK, Ballard C. Salvia for dementia therapy: review of pharmacological activity and pilot tolerability clinical trial. Pharmacol Biochem Behav. 2003 Jun;75(3):651-9. doi: 10.1016/s0091-3057(03)00108-4. PMID: 12895683.

23.  Tildesley NT, Kennedy DO, Perry EK, Ballard CG, Wesnes KA, Scholey AB. Positive modulation of mood and cognitive performance following administration of acute doses of Salvia lavandulaefolia essential oil to healthy young volunteers. Physiol Behav. 2005 Jan 17;83(5):699-709. doi: 10.1016/j.physbeh.2004.09.010. PMID: 15639154.

24.  Tildesley NT, Kennedy DO, Perry EK, Ballard CG, Savelev S, Wesnes KA, Scholey AB. Salvia lavandulaefolia (Spanish sage) enhances memory in healthy young volunteers. Pharmacol Biochem Behav. 2003 Jun;75(3):669-74. doi: 10.1016/s0091-3057(03)00122-9. PMID: 12895685.

25.  Scholey AB, Tildesley NT, Ballard CG, Wesnes KA, Tasker A, Perry EK, Kennedy DO. An extract of Salvia (sage) with anticholinesterase properties improves memory and attention in healthy older volunteers. Psychopharmacology (Berl). 2008 May;198(1):127-39. doi: 10.1007/s00213-008-1101-3. Epub 2008 Mar 19. PMID: 18350281.

26.  https://www.cdc.gov/dhdsp/data_statistics/fact_sheets/fs_heart_disease.htm

27.  https://www.cdc.gov/dhdsp/data_statistics/fact_sheets/fs_cholesterol.htm

28.  Kianbakht S, Abasi B, Perham M, Hashem Dabaghian F. Antihyperlipidemic effects of Salvia officinalis L. leaf extract in patients with hyperlipidemia: a randomized double-blind placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2011 Dec;25(12):1849-53. doi: 10.1002/ptr.3506. Epub 2011 Apr 19. PMID: 21506190.

29.  Kianbakht S, Dabaghian FH. Improved glycemic control and lipid profile in hyperlipidemic type 2 diabetic patients consuming Salvia officinalis L. leaf extract: a randomized placebo. Controlled clinical trial. Complement Ther Med. 2013 Oct;21(5):441-6. doi: 10.1016/j.ctim.2013.07.004. Epub 2013 Aug 6. PMID: 24050577.

30.  Behradmanesh S, Derees F, Rafieian-Kopaei M. Effect of Salvia officinalis on diabetic patients. J Renal Inj Prev. 2013 Jun 1;2(2):51-4. doi: 10.12861/jrip.2013.18. PMID: 25340127; PMCID: PMC4206016.

31.  Sertel S, Eichhorn T, Plinkert PK, Efferth T. Krebshemmende Wirkung des ätherischen Salbei-Öls auf eine Plattenepithelzellkarzinom-Zelllinie der Mundhöhle (UMSCC1) [Anticancer activity of Salvia officinalis essential oil against HNSCC cell line (UMSCC1)]. HNO. 2011 Dec;59(12):1203-8. German. doi: 10.1007/s00106-011-2274-3. PMID: 21894557.

32.  Ramos AA, Pedro D, Collins AR, Pereira-Wilson C. Protection by Salvia extracts against oxidative and alkylation damage to DNA in human HCT15 and CO115 cells. J Toxicol Environ Health A. 2012;75(13-15):765-75. doi: 10.1080/15287394.2012.689804. PMID: 22788364.

33.  Pedro DF, Ramos AA, Lima CF, Baltazar F, Pereira-Wilson C. Colon Cancer Chemoprevention by Sage Tea Drinking: Decreased DNA Damage and Cell Proliferation. Phytother Res. 2016 Feb;30(2):298-305. doi: 10.1002/ptr.5531. Epub 2015 Dec 14. PMID: 26661587.

34.  de Oliveira PF, Munari CC, Nicolella HD, Veneziani RC, Tavares DC. Manool, a Salvia officinalis diterpene, induces selective cytotoxicity in cancer cells. Cytotechnology. 2016 Oct;68(5):2139-43. doi: 10.1007/s10616-015-9927-0. Epub 2015 Nov 7. PMID: 26547581; PMCID: PMC5023549.

35.  Kozics K, Klusová V, Srančíková A, Mučaji P, Slameňová D, Hunáková L, Kusznierewicz B, Horváthová E. Effects of Salvia officinalis and Thymus vulgaris on oxidant-induced DNA damage and antioxidant status in HepG2 cells. Food Chem. 2013 Dec 1;141(3):2198-206. doi: 10.1016/j.foodchem.2013.04.089. Epub 2013 May 9. PMID: 23870948.

36.  Jiang Y, Zhang L, Rupasinghe HP. Antiproliferative effects of extracts from Salvia officinalis L. and Saliva miltiorrhiza Bunge on hepatocellular carcinoma cells. Biomed Pharmacother. 2017 Jan;85:57-67. doi: 10.1016/j.biopha.2016.11.113. Epub 2016 Dec 5. PMID: 27930987.

37.  Zare Shahneh F, Baradaran B, Orangi M, Zamani F. In vitro Cytotoxic Activity of Four Plants Used in Persian Traditional Medicine. Adv Pharm Bull. 2013;3(2):453-5. doi: 10.5681/apb.2013.074. Epub 2013 Aug 20. PMID: 24312877; PMCID: PMC3848241.

38.  Russo A, Formisano C, Rigano D, Senatore F, Delfine S, Cardile V, Rosselli S, Bruno M. Chemical composition and anticancer activity of essential oils of Mediterranean sage (Salvia officinalis L.) grown in different environmental conditions. Food Chem Toxicol. 2013 May;55:42-7. doi: 10.1016/j.fct.2012.12.036. Epub 2013 Jan 2. PMID: 23291326.

39.  Gali-Muhtasib HU, Affara NI. Chemopreventive effects of sage oil on skin papillomas in mice. Phytomedicine. 2000 Apr;7(2):129-36. doi: 10.1016/S0944-7113(00)80085-9. PMID: 10839216.

40.  Loizzo MR, Tundis R, Menichini F, Saab AM, Statti GA, Menichini F. Cytotoxic activity of essential oils from labiatae and lauraceae families against in vitro human tumor models. Anticancer Res. 2007 Sep-Oct;27(5A):3293-9. PMID: 17970073.

41.  Khan, A., ur Rehman, N., AlKharfy, K. M., & Gilani, A. H. (2011). Antidiarrheal and antispasmodic activities of Salvia officinalis are mediated through activation of K+ channels. ||| Bangladesh Journal of Pharmacology|||, 6(2), 111-116.

42.  AL-Maamori, J. A. I. (2011). Evaluation of the Anti-Motility Related Diarrhoeal Activity of the Sage Tea Salvia officinalis L. in Laboratory Mice. Research Journal of Biological Sciences, 6(1), 33-36.

43.  Hao G, Zhang B, Gu M, Chen C, Zhang Q, Zhang G, Cao X. Vitamin K intake and the risk of fractures: A meta-analysis. Medicine (Baltimore). 2017 Apr;96(17):e6725. doi: 10.1097/MD.0000000000006725. PMID: 28445289; PMCID: PMC5413254.

44.  Park JE, Lee KE, Jung E, Kang S, Kim YJ. Sclareol isolated from Salvia officinalis improves facial wrinkles via an antiphotoaging mechanism. J Cosmet Dermatol. 2016 Dec;15(4):475-483. doi: 10.1111/jocd.12239. Epub 2016 Jul 28. PMID: 27466023.

45.  Masaki H, Sakaki S, Atsumi T, Sakurai H. Active-oxygen scavenging activity of plant extracts. Biol Pharm Bull. 1995 Jan;18(1):162-6. doi: 10.1248/bpb.18.162. PMID: 7735233.

46.  Hamidpour M, Hamidpour R, Hamidpour S, Shahlari M. Chemistry, Pharmacology, and Medicinal Property of Sage (Salvia) to Prevent and Cure Illnesses such as Obesity, Diabetes, Depression, Dementia, Lupus, Autism, Heart Disease, and Cancer. J Tradit Complement Med. 2014 Apr;4(2):82-8. doi: 10.4103/2225-4110.130373. PMID: 24860730; PMCID: PMC4003706.

47.  Walch SG, Kuballa T, Stühlinger W, Lachenmeier DW. Determination of the biologically active flavour substances thujone and camphor in foods and medicines containing sage (Salvia officinalis L.). Chem Cent J. 2011 Jul 21;5:44. doi: 10.1186/1752-153X-5-44. PMID: 21777420; PMCID: PMC3155476.

48.  Pelkonen O, Abass K, Wiesner J. Thujone and thujone-containing herbal medicinal and botanical products: toxicological assessment. Regul Toxicol Pharmacol. 2013 Feb;65(1):100-7. doi: 10.1016/j.yrtph.2012.11.002. Epub 2012 Nov 28. PMID: 23201408.