AYVADANA
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Achillea nobilis L. / Noble yarrow / Edle Scharfgarbe / Achillée noble
Botanik özellikler: 70 cm yüksekliğinde, çok yıllık, kokulu, tüylü, otsu bir tür. Gövde dik, enine kesitle yuvarlak, sık tüylü. Yapraklar ince ve çok parçalı, gövdenin tabanındakiler saplı, 1020 × 1-4 cm, gövdedekiler sapsız, 8 × 2 cm. Haziran - ağustos aylarında açan 4-8 mm çapındaki çiçeklerin 50-150 tanesi birarada 2-10 cm çapında topluluklar oluşturmuş. Dilsi çiçeklerin üstü soluk sarı, altı beyaz; tüpsü çiçekler kirli beyaz, çiçek tablası samana benzer uzantılarla kaplı. Meyve 1.8-2 mm, köşeleri yuvarlak dikdörtgen şekilde, yassı, parlak koyu kahverengi.
Yayılış: Avrupa, Batı Asya. Türkiye’de yaygın. Doğal yetişme ortamı: 400-2350 m yükseklikte ormanlık alanlar, stepler, kayalıklar, çayırlar, tarlalar
Yetiştirme koşulları: Hafifçe gölgeli yerlerde de yetişebilen, kuraklığa dayanıklı bir tür olmakla beraber nemli, geçirgen ve bol güneşli toprakları tercih eder. Kapalı yerlerde yetiştirilmeye uygun değildir. İlkbahar veya sonbaharda köklerin ayrılması veya ilkbaharda çelikle çoğaltılır. Tohumların bol olması ve kolayca çimlenmesi çevresindeki diğer türlerin yaşam alanlarını daraltacağından, çiçeklerinin meyveye dönüşmeden önce kopartılması gerekebilir.
Kullanılan kısım: Çiçekli topraküstü kısmı, aromatik yağ
Hasat zamanı: Yaz
İçerik: Flavonoitler, terpenoitler
Tıbbi etki: Analjezik (özellikle hemoroidte), antidiyareik, antihipertansif, antikoagülan, antipiretik, antiseptik (özellikle genitoüriner sistemde), antispazmotik, aperitif, astrenjan, diaforetik, diüretik, dolaşımı düzenleyici (özellikle toplardamarlarda), emenagog, karminatif, sikatrizan, tonik
Kullanım şekli ve dozu: Tıbbi çay (demleme): 3-4.5 g / gün Tentür (%45): 3 × 5 ml / gün Oturma banyosu: 100 g / 20 lt sıcak su
Uyarılar: Özellikle uzun süre ve yüksek dozda kullanıldığında baş dönmesi, baş ağrısı, ışığa duyarlılık ve dermatit görülebilir. Tansiyon ilaçları ve antikoagülanlarla etkileşim gösterir. Papatyagillere alerjisi olanlar, epileptikler, 5 yaş altı çocuklar, anne adayları ve emzirenlerce kullanılmamalıdır.
Veterinerlikte kullanımı: At, koyun, keçi ve sığırlarda kullanılır.
Kaynaklar: Karamenderes C, Apaydın S. 2003. J Ethnopharmacol 84 (2-3): 175-9 Kastner U, Breuer J, Glasl S et al. 1995. Planta Med 61(1): 83-5 Krenn L, Miron A, Pemp E et al. 2003. Z Naturforsch C 58(1-2): 11-6
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.