ASPİR
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Carthamus tinctorius L. , American saffron, false saffron, safflower / Färberdistel, Saflor / Carthame des teinturiers
Botanik özellikler: 90 cm yüksekliğinde, tek yıllık, çıplak ve otsu bir tür. Gövde beyaz. Yapraklar sapsız, 3-9 × 1-2 cm, kenarları dikenli. Temmuz - ağustos aylarında açan çiçekli durumlar yaklaşık 4 cm çapında, az çok dikenli, çiçekler sarı- turuncu. Meyve 8 mm uzunluğunda, grimsi.
Yayılış: Kuzey Afrika, Doğu Akdeniz, Batı Asya, Asya (özellikle Afganistan, Çin, Hindistan), Avustralya ve ABD’de (Kaliforniya) yetiştirilir. Türkiye’de genellikle Orta ve Batı Anadolu bölgeleri.
Doğal yetişme ortamı: 1000-1300 m yükseklikte kurak yerler
Yetiştirme koşulları: Güneşli yerlerde ve her türlü toprakta yetişir. Kuraklık ve ısıya dayanıklıdır. İlkbaharda ekilen tohumlarla kolayca yetiştirilir. Çimlenmenin başlangıcından 4 ay sonra hasat edilebilir.
Kullanılan kısım: Çiçek, meyve, aromatik yağ, sabit yağ Hasat zamanı: Temmuz - ekim
İçerik: Fenolik maddeler (flavonoitler, lignanlar, polifenoller), fitosteroller, karbonhidratlar, sabit yağlar, terpenoitler
Tıbbi etki: Analjezik, antibakteriyal, antidiyabetik, antienflamatuvar, antidot, antioksidan, antipiretik, purgatif (ham sabit yağ); antihiperkolesterolemik, antiobez, antiosteoporoz, kardiyoprotektif (temizlenmiş sabit yağ); antiromatizmal (haricen); diyaforetik ve emmenagog, hepatoprotektif, kardiyoprotektif (çiçekler). Doğum sonrası kanamada kullanılır.
Kullanım şekli ve dozu: Tıbbi çay [çiçek (demleme); meyve (haşlama)]: 3-9 g / gün
Uyarılar: Sindirim sisteminde ülser olanlar kullanmamalıdır. Deri döküntüsü ve kaşıntı yapabilir. Menstrual akıntıda artma görülür. Çiçekler ve özellikle temizlenmemiş yağ kullanılmamalıdır.
Yemek olarak kullanımı: Çiçekleri yemeklere, yemeklik yağlara renk vermek için kullanılır.
Veterinerlikte kullanımı: Meyveleri kuş (özellikle papağan) yemi olarak değerlendirilir.
Diğer kullanımları: Suda çözünen sarı ve alkolde çözünen kırmızı boyar madde elde edilir. Çiçekleri safranın katıştırılmasında kullanılır.
Kaynaklar: Asgarpanah J, Kazemivash N. 2013. Chin J Integr Med 19(2): 153-9 Li XF, Hu XR, Dai Z et al. 2012. Zhong Yao Cai 35(10): 1616-9 Nie PH, Zhang L, Zhang WH et al. 2012. J Ethnopharmacol 139(3): 746-50 Salem N, Msaada K, Hamdaoui G et al. 2011. J Agric Food Chem 59(9): 4455-63 Takahashi T, Miyazawa M. 2012. Phytother Res 26(5): 722-6
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.