GALABAK
Laince/ İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Arctium lappa L. / Greater burdock, gobö / Große Klette / Grande bardane
Botanik özellikler: 1.5 m yüksekliğinde, 2 yıllık, tüylü bir tür. Gövde dallanmış. 50 cm uzunluğunda olan taban yaprakları saplı, alt yüzü tüylü. Temmuz - ağustos aylarında açan çiçekler kırmızı - mor (nadiren beyaz), ucu kıvrık uzantılarla çevrili küremsi topluluk oluşturur.
Yayılış: Avrasya. Kuzey Amerika’da doğallaşmış olarak bulunur. Yetiştirilir.
Doğal yetişme ortamı: 750 m’ye kadar yükseklikte boş alanlar, çalılıklar, akarsu yatakları, orman açıklıkları
Yetiştirme koşulları: Güneşli ve süzek toprakları tercih eder. Sonbahar veya erken ilkbaharda 2-3 cm derinliğe ekilen tohumlarla çoğaltılır.
Kullanılan kısım: Kök, meyve, yaprak
Hasat zamanı: Temmuz (kök ve yaprak), sonbahar (meyve)
İçerik: Acı glikozitler, aromatik yağlar, fenolik maddeler (fenolik asitler, flavonoitler, tanenler), karbonhidratlar (inülin, nişasta), müsilajlar, sabit yağlar, terpenoitler
Tıbbi etki: Antiartritik, antimikrobiyal, antipiretik, antiromatizmal, antiseboreik, antispazmotik, antitümör, diaforetik, diüretik, hipoglisemik, laksatif (orta), propesik, tonik, vulnenar
Kullanım şekli ve dozu: Kök, yaprak: Tıbbi çay (haşlama): 3 × 2-6 g / gün Tentür (1:10; %45): 3 × 8-12 ml / gün Lapa [tıbbi çay veya tentür (1:5; %25)] Taze sıkılmış gövde özü (haricen propesik)
Uyarılar: Hipoglisemiye, kontakt dermatite, uterusta spazma neden olabilir. Diyabetlilerin kullanmaması gerekir; oral hipoglisemik ilaçlarla etkileşir. Anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır. Yemek olarak kullanımı: Genç kökler pişirildikten sonra sebze olarak, soyulan yaprak sapları ise taze olarak değerlendirilir.
Veterinerlikte kullanımı: Küçük hayvanlarda kullanılır.
Diğer kullanımları: Süs bitkisi olarak yetiştirilen çeşitleri vardır.
Kaynaklar: Chandler F, Osborne F. 1997. Can Pharm J 130(5): 46-9 Moskalenko S. 1986. Ethnopharm 15: 231-59 Rodriguez P, Blanco S, Juste S et al. 1995. Contact Dermatitis 33: 134-5
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.