CİVAN PERÇEMİ
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Achillea millefolium L. / Carpenter’s weed, milfoil, woundwort, yarrow / Scharfgarbe / Achillée millefeuille, herbe à dinde, persil à dinde
Botanik özellikler: 60 cm yüksekliğinde, çok yıllık, kokulu, tüylü ve otsu bir tür. Gövde dik, 4 köşeli. Yapraklar ince ve çok parçalı, gövdenin tabanındakiler saplı, 10-20 × 1-4 cm, gövdedekiler sapsız, 8 × 2 cm. Haziran - eylül aylarında açan 4-8 mm çapındaki çiçeklerin 50-100 tanesi bir arada, 2-30 cm çapında topluluklar oluşturmuş; dilsi çiçekler beyaz (bazen pembemsi), tüpsü çiçekler kirli beyaz. Meyve 1.8-2 mm ve köşeleri yuvarlak dikdörtgen şekilde, yassı, parlak koyu kahverengi.
Yayılış: Avrasya, Kuzey Amerika. Türkiye’de genellikle Marmara, Karadeniz, İç ve Doğu Anadolu bölgeleri.
Doğal yetişme ortamı: 2000 m’ye kadar yükseklikte çayırlar, kurak taşlı yamaçlar, yol kenarları
Yetiştirme koşulları: Hafifçe gölgeli yerlerde de yetişebilen, kuraklığa dayanıklı bir tür olmakla beraber nemli, geçirgen ve bol güneşli toprakları tercih eder. Kapalı yerlerde yetiştirilmeye uygun değildir. İlkbahar veya sonbaharda köklerin ayrılması veya ilkbaharda çelikle çoğaltılır. Tohumların bol olması ve kolayca çimlenmesi çevresindeki diğer türlerin yaşam alanlarını daraltacağından, çiçeklerinin meyveye dönüşmeden önce kopartılması gerekebilir.
Kullanılan kısım: Çiçek (kurutulmuş), topraküstü kısmı (taze veya kurutulmuş), aromatik yağ
Hasat zamanı: Yaz
İçerik: Alkaloitler, aromatik maddeler, karbonhidratlar, fenolik maddeler (flavonoitler, kumarinler, tanenler), glikozitler (saponinler, steroller), sabit yağlar, vitaminler
Tıbbi etki: Analjezik (özellikle hemoroidte), antibakteriyel (özellikle ürogenital sistemde), antidiyareik, antienflamatuvar; antihipertansif, antikoagülan, antipiretik / diyaforetik (özellikle soğuk algınlığında), antiprüritik, antispazmotik, aperitif, astrenjan, dijestif, diüretik, emenagog, hemostatik, hipotansif, karminatif, koleretik, sikatrizan, tonik
Kullanım şekli ve dozu: Tıbbi çay (demleme): 3-4.5 g / gün Tentür (%45): 3 × 5 ml / gün Oturma banyosu: 100 g / 20 lt sıcak su
Uyarılar: Özellikle uzun süre ve yüksek dozda kullanıldığında baş dönmesi, baş ağrısı, ışığa duyarlılık ve dermatit görülebilir. Tansiyon ilaçları ve antikoagülanlarla etkileşim gösterir. Papatyagillere alerjisi olanlar, epileptikler, 5 yaş altı çocuklar, anne adayları ve emzirenlerce kullanılmamalıdır.
Yemek olarak kullanımı: Genç yapraklar salata şeklinde değerlendirilir.
Veterinerlikte kullanımı: At, koyun, keçi ve sığırlarda kullanılır.
Diğer kullanımları: Kozmetikte derinin aşırı yağlanmasını önleyici, sarı renkli saçları parlatıcı olarak faydalanılır. Besinlere ve içkilere koku verici olarak konur. Süs bitkisi olarak yetiştirilir. Birlikte yetiştirildiği bitkileri zararlı böceklerden korur.
Kaynaklar: Barnes J, Anderson LA, Phillipson JD. 2007. Yarrow in ‘Herbal Medicines’ Third ed). 604-7 Pharmaceutical Press. London, Chicago. Chandler RF, Hooper SN, Harvery MJ. 1982. Economic Bot 36: 203-23 Tewari JP, Srivastava MC, Bajpai JL. 1974. Indian J Med Sci 28(8): 331-6
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.