KUŞKONMAZ
Latince / İngilizce / Almanca / Fransızca adlar: Asparagus officinalis L. /Asparagus, garden asparagus, sparrowgrass / Gemeiner Spargel, Gemüsespargel, Spargel / Asperge
Botanik özellikler: Rizomlu, çok yıllık bir tür. Gövde 1 m yüksekliğinde, ince ve dallanmış, yapraklar indirgenmiş üçgen pullar şeklinde. Nisan - mayıs aylarında açılan erkek çiçek 6-10 mm, dişi çiçek ise 3-4 mm çapında, sarımsı - yeşil, 1-3 tanesi bir arada. Meyve üzümsü, parlak kırmızı, 4-6 siyah, böbrek şeklinde, 3-4 mm çapında, basık tohumlu.
Yayılış: Avrupa, Batı Asya, Kuzeybatı Afrika. Türkiye’de yaygın. Yetiştirilen çeşitleri vardır.
Doğal yetişme ortamı: 1770 m’ye kadar yükseklikte kireçli, volkanik yamaçlar, kumlu topraklar, stepler, kuru çayırlar
Yetiştirme koşulları: Genellikle süzek, kumlu topraklarda yetiştirilir. Sıcak iklimleri sever, ilkbaharda soğuktan hoşlanmaz. Azot, potasyum ve az miktarda fosfor içeren gübreler kullanmak yararlıdır. Mart ayında ekilen tohumla çoğaltılır. Tohumlar ekimden 2 gün önce suda bekletilmelidir. Dış veya iç mekanda yetiştirilir.
Hasat zamanı: İlkbahar
İçerik: Glikozitler (saponin glikozitleri), flavonoitler, inülin, mineraller (özellikle demir, fosfor, kalsiyum), oligosakkaritler, proteinler, steroitler, vitaminler (özellikle A, B, C, E)
Kullanılan kısım: Rizom, genç sürgün
Tıbbi etki: Antiakne, antibakteriyal, antienflamatuvar, antihepatotoksik, antihipertansif, antikanser, antinevritik, antiödem, antiromatizmal, antitümör, antiürolitiyatik, diüretik, immunostimülan, kontraseptif (meyve), laksatif, sedatif (zayıf)
Kullanım şekli ve dozu: Tıbbi çay (demleme veya haşlama): 45-60 g / gün Tentür (%40): 20-30 ml / gün
Uyarılar: Doz aşımında üriner sistemde tahrişe ve nadiren ciltte alerjik reaksiyona yolaçabilir. Kalp ve enflamasyonlu üriner sistem sorunları (nefrit, sistit v.s.) olanlar, diyabetikler ile anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır.
Yemek olarak kullanımı: Yabani ve yetiştirilen çeşitlerinin rizom ve genç sürgünleri sebze olarak kullanılır.
Kaynaklar: Huang XF, Lin YY, Kong LY et al. 2008. J Integr Plant Biol 50(6): 717-22 Kim BY, Cui ZG, Lee SR et al. 2009. J Food Sci 74 (7): H204-8 Negi JS, Singh P, Joshi GP et al. 2010. Pharmacogn Rev 4(8): 215-20 Pelchat ML, Bykowski C, Duke FF et al. 2011. Chem Senses 36 (1): 9-17 Shao Y et al. Cancer Lett 104(1): 31-6 Wang J, Liu Y, Zhao J et al. 2013. J Sci Food Agric 93 (6): 1492-8
Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz!
İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.